Yazı İçeriği
Olası bir trafik kazasının akabinde hasar gören araçlar kullanılabilir durumda olması halinde onarım görmektedirler. Ancak bu araçlar tamir edilerek eski görünümlerine kavuşturulsa bile hasar kaydı olarak etkisini sürdürmektedir. Hasar kayıtları Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi’nce tutulmaktadır. Kısa adıyla TRAMER olarak bildiğimiz sistem araçların kaza geçmişlerini ve hasar kayıtlarını göstermektedir. Bu nedenle geçmiş bir tarihte kazaya karışarak hasar alan araçların onarım bedelleri kayıtlara yansımaktadır. Öte yandan söz konusu kayıtlarda yer alan bilgiler sorgulama sonrasında üçüncü şahıslarla paylaşılabilmektedir. Özellikle aracın ikinci el piyasasında satışı öncesinde sorgulama yapılarak araç geçmişinin öğrenilmesi olağan bir durumdur. Bu sebeple de kazada aracı onarım gören kusursuz kişi oluşan değer kaybını talep etmek isteyebilmektedir. Bu gibi durumlarda değer kaybı başvuru süresi önem kazanmaktadır. Çünkü hukukta usule ilişkin kurallar esastan önce gelmektedir. Ve başvuru süresi kanunlarla belirlenmiş olaylarda bu sürenin geçirilmesi hak kaybına sebebiyet vermektedir.
Araç Değer Kaybı İçin Başvuru Süresi
Bir aracın kaza sonrası değer kaybına uğraması, araçta yaşanan değişimin boyutuna göre ifade edilmektedir. Başka bir ifadeyle aracın orijinalliğini kaybetmesi, hasarın boyutuna göre ölçülmektedir. Araç sahipleri, değer kaybı yaşadıklarında doğru işlemleri yapmaları halinde zararlarını tazmin edebilmektedir. Özellikle değer kaybı başvuru süresi bakımından zamanında hareket etmek yaşanabilecek olumsuzlukların da önüne geçebilmektedir.
Değer kaybı zararları, Borçlar Kanunu’ nun 49. maddesi çerçevesinde haksız fiil sorumluluğu kapsamındadır. Benzer şekilde Karayolları Trafik Kanunu’ nun 88. Maddesi de konuyla ilgili düzenleme getirmiştir. Bunun yanında Karayolları Trafik Kanunu’ nun 109. Maddesi zararların tazminine ilişkin zamanaşımı sürelerini belirlemiştir. İlgili madde metninde iki farklı süreye yer verilmiştir. İlk olarak iki yıllık süreden bahsedilmiştir. Bu süre zarar görenin, oluşan zararı ve zararı tazminle yükümlü kişiyi öğrenme tarihinden başlamaktadır. Madde metninde yer alan diğer süre ise 10 yıllık bir zaman dilimidir. Bu sürenin de kaza gününden başlayarak işleyeceği belirtilmiştir.
İlginizi Çekebilir: Değer Kaybı Davası Şartları
Öte yandan madde metininde 10 yıllık süreye ilişkin ifade yer aldığı görülmektedir. Ancak uygulamada durum biraz daha farklı işlemektedir. Çünkü değer kaybı zararlarının kaza tarihinde öğrenilmiş olduğu kabul edilmektedir. Bu sebeple kaza tarihinden itibaren de iki yıllık süre içerisinde başvuru zorunluluğu doğmaktadır. Mutlaka bu kabul beraberinde farklı birtakım sorunları da beraberinde getirmektedir. Ancak konuya ilişkin detaylı bir yoruma kafa karışıklığına sebebiyet verilmemesi için girilmeyecektir. Kısaca, kaza tarihinden itibaren iki yıllık süre içerisinde başvuruda bulunmaya dikkat edilmesi gerekmektedir. Aksi halde hak düşürücü süre içerisinde başvurulmadığı gerekçesiyle olumsuz cevap alma ihtimali doğabilecektir.
Değer Kaybı Başvurusu Ne Zaman Yapılabilir ?
Araç sahipleri, trafik kazaları sonrası genellikle hasar gören araçları elden çıkarma eğilimdedirler. Elbette bu durumda kaza anı ve sonrasında oluşan psikolojik etkiler de rol oynamaktadır. Ancak hangi sebeple olursa olsun onarılmış araç satışı sırasında yaşanan değer kaybı dikkat çekmektedir. Bu nedenle kazada kusurlu bulunmayan araç sahipleri zararlarının tazmini için gerekli başvuruları yapmak istemektedirler. Özellikle değer kaybı başvurusu hakkında yeterli bilgi sahibi olmayan araç sahipleri ise tereddütler yaşamaktadır. Değer kaybı başvurusunun ne zaman yapılması gerektiği konusunda yanış düşünceler yer edebilmektedir.
İlk olarak değer kaybı başvurusu için aracın satılması zorunluluğu yoktur. Aracın satışı yapılmasa dahi şartları sağlamanız halinde değer düşüklüğü tazminatı alabileceğinizi unutmamanız gerekmektedir. Burada bahsedilen değer düşüklüğü, olası satış halinde araçta meydana gelecek değer yitimi olarak dikkate alınmaktadır. Araç değer kaybı başvurusu yapacak kişilerin kazanın ardından vakit kaybetmeden işlemlere başlaması yerinde olmaktadır. Özellikle değer kaybı başvuru süresi olan iki yıllık sürenin geçilmemiş olmasına özen gösterilmelidir.